
فارکس (Forex) چیست؟
بازار تبادل ارز خارجی است. به عبارت دیگر، فارکس بازاری است که در آن یک ارز، به ارزی دیگر تبدیل میشود. واحدهای پولی، از طریق یک کارگزاری و به صورت جفتی معامله میشوند؛ بنابراین هنگامی که در بازار فارکس معامله میکنیم، در حال معامله یک جفت ارز هستیم. Forex (که آن را FX هم مینامند)، بزرگترین بازار مالی دنیا است.
حجم معاملات روزانه در بازار فارکس
میزان متوسط حجم معاملات روزانه در بازار فارکس، ۵.۱ تریلیون دلار است. این آمار را بانک تسویه حسابهای بین المللی (Bank for International Settlements/ BIS) در سال 2019 منتشر کرده است. این گزارش، هر 3 سال یکبار ارائه میشود.
Forex مخفف چیست؟
Forex، مخفف عبارت Foreign Exchange و به معنی تبادل ارز خارجی است.
بازار فارکس چیست؟
بازار فارکس، جایی است که ارزها در آن مبادله میشوند. یکی از جنبههای منحصر به فرد این بازار بینالمللی، این است که هیچ بازار فیزیکی برای تبادل ارز خارجی وجود ندارد؛ بنابراین بازار فارکس، یک بازار فرابورس (Over The Counter/ OTC) محسوب میشود. تمام تراکنشها در فارکس، از طریق شبکههای کامپیوتری، بین معاملهگران سراسر جهان، انجام میشود.
در بازار فارکس چه چیزهایی معامله می شود؟
بازار فارکس، بر پایه خرید یک ارز و فروش یک ارز دیگر است. در معاملات فارکس، بهطور همزمان، یک ارز خریداری شده و ارز دیگری به فروش میرسد.
ترید فارکس چیست؟
منظور از معاملات فارکس (Forex Trading)، خرید و فروش ارز است.
تریدر فارکس کیست؟
منظور از پوزیشن در فارکس چیست؟
- پوزیشن خرید (Buy Position)
- پوزیشن فروش (Sell Position)
منظور از باز کردن و بستن پوزیشن در فارکس چیست؟
منظور از باز کردن یک پوزیشن در فارکس، خرید یا فروش یک جفت ارز است. هنگامی که میگوییم یک پوزیشن را میبندیم:
- اگر پوزیشن ما خرید باشد، با بستن پوزیشن، در حال فروش جفت ارز هستیم.
- اگر پوزیشن ما فروش باشد، با بستن پوزیشن، در حال خرید جفت ارز هستیم.
در تصویر زیر، ما یک معامله فروش در جفت ارز EUR/USD باز کردیم. اگر بخواهیم این پوزیشن را ببندیم، باید جفت ارز EUR/USD را بخریم، که در قیمت 1.10406 که قیمت خرید است، به ما فروخته میشود.
- در هنگام باز کردن معامله، ما یورو خریدیم و دلار فروختیم.
- در هنگام بستن معامله، ما یورو میفروشیم و دلار میخریم. این کار به صورت خودکار انجام میشود.

تاریخچه بازار فارکس
بازار فارکس، در شکل کنونی آن، بازاری جدید محسوب میشود؛ برعکس بازار سهام که قرنها از حضور آنها میگذرد. البته، تبدیل ارز برای سودبردن از افزایش قیمت آن، از زمان پیدایش واحد پول وجود داشته است؛ اما بازار امروزی، اتفاقی جدید است.
در پایان جنگ جهانی دوم، تمام جهان دچار هرج و مرج شد. به طوری که دولت های بزرگ غربی احساس کردند نیاز است، یک سیستم برای ثبات در اقتصاد جهانی ایجاد شود. سیستم برتون وودز (Bretton Woods System) توافقی که نرخ تبدیل دلار آمریکا به طلا را تعیین میکرد، اجازه داد که سایر ارزها هم به دلار آمریکا تبدیل شوند. این اتفاق، نرخ ارز را برای مدتی تثبیت کرد؛ اما از زمانی که اقتصادهای بزرگ جهان شروع به رشد و تغییر کردند، این سیستم منسوخ و محدود شد.
در سال 1971، توافقنامه برتون وودز لغو شد و یک سیستم ارزشگذاری پولی متفاوت جایگزین آن شد که در آن قیمت ارز، بر اساس میزان عرضه و تقاضای آن تعیین میشود. در ابتدا تعیین قیمت عادلانه برای نرخ تبدیل ارزها، مشکل بود؛ اما پیشرفت در تکنولوژی و ارتباطات، این فرایند را آسانتر کرد.
پیدایش بازار فارکس
در دهه 1990، با پیشرفت کامپیوترها و دسترسی به اینترنت، بانکها شروع به ساخت سیستم معاملاتی خود کردند.
در این میان، بروکرهای خرده فروشی فارکس ایجاد شدند، که به افراد اجازه میدادند در واحدهای کوچک مالی، تجارت کنند. برخلاف بازارهای بینبانکی که اندازه استاندارد و حداقلی تجارت 1 میلیون واحد بود، کارگزاریهای فارکس امکان معامله در حتی 1000 واحد را هم میدادند.
در گذشته، فقط سرمایهداران بزرگ میتوانستند معاملات ارزی را انجام دهند، اما با استفاده از بازار فارکس و اینترنت، افرادی با سرمایه کم هم میتوانند معاملات ارزی داشته باشند.
بازار فارکس، این امکان را برای افراد ایجاد کرد تا بدون هیچ مشکلی، وارد این بازار بزرگ شوند:
- انتخاب بروکر
- بازکردن حساب
- شارژ حساب معاملاتی
- و شروع معاملات در بزرگترین بازار معاملاتی دنیا از خانه
C
در معاملات فارکس، همیشه یک ارز فروخته میشود و یک ارز خریداری میشود. به این دو ارز، جفت ارز (Currency Pairs) میگوییم.
- ارز پایه، ارزی است که میخواهیم آن را تبدیل کنیم (ارزی که خریداری میشود).
- ارز متقابل، ارزی است که تبدیل میشود (ارزی که به فروش میرسد).
برای مثال، در جفت ارز EUR/USD:
- USD: ارز پایه
- و EUR: ارز متقابل است.
در این جفت ارز، ما در حال خرید یورو و فروش دلار آمریکایی هستیم.
اگر ما یک ارز پایه داشته باشیم و طبق تحلیلهای خود به این نتیجه برسیم که ارز متقابل رشد خواهد کرد و تحلیل ما هم درست باشد، ما از این تبدیل ارز، سود خواهیم برد.
هر ارز در فارکس، شامل یک کد سه حرفی است. معمولا دو حرف اول نماد کشور و سومین حرف نماد واحد پول آن کشور است. برای مثال:
- در USD، دو حرف اول (US)، نماد کشور آمریکا و حرف سوم (D) نماد دلار میباشد.
- در ارز GBP، دو حرف اول یعنی GB، نماد کشور انگلستان (Great British) و حرف P نماد پوند (Pound) است.
حالا شما بگویید: CAD، ارز کدام کشور است؟
.
.
.
بله، CAD، نماد دلار کانادا است، که به آن “لونی (Loonie)” میگوییم.
جفت ارزهای مهم فارکس
جفت ارزهای مهم فارکس، به 3 دسته تقسیم میشوند:
- جفت ارزهای اصلی (Major Currency Pairs): جفت ارزهای شامل دلار آمریکا
- جفت ارزهای فرعی (Cross-Currency Pairs): جفت ارزهای بدون دلار آمریکا
- جفت ارزهای اگزاتیک (Exotic Currency Pairs): یک ارز اصلی و یک ارز از یک کشور در حال توسعه (Emerging Market/ EM)
1. جفت ارزهای اصلی (ماژور) در بازار فارکس
در جفت ارزهای اصلی، همیشه دلار آمریکا (USD) وجود دارد. مانند EUR/USD (یورو دلار)، USD/JPY (دلار ین) و GBP/USD (پوند دلار).
جفت ارزهای اصلی، بیشترین حجم معاملات و بنابراین بیشترین میزان نقدشوندگی را در دنیا دارند. این میزان، بر اساس تعداد معاملات این جفت ارزها، در بازار فارکس محاسبه میشود. هرچهقدر یک جفت ارز بیشتر معامله شود، نقدشوندگی بیشتری هم دارد. برای مثال، جفت ارز EUR/USD بیشتر از جفت ارز AUD/USD معامله میشود. این بدین معناست که جفت ارز EUR/USD، قابلیت نقدشوندگی بیشتری دارد.
اسامی جفت ارزهای اصلی فارکس
جفت ارزهای اصلی فارکس، شامل 7 جفت ارز است:
- EUR/USD
- USD/JPY
- GBP/USD
- USD/CHF
- USD/CAD
- AUD/USD
- NZD/USD
2. جفت ارزهای فرعی (مینور) در بازار فارکس
به جفت ارزهایی که در آنها دلار آمریکا وجود ندارد، اما سایر جفت ارزهای اصلی، وجود دارند، جفت ارز کراس گفته میشود. این جفت ارزها هم حجم معاملات بالایی دارند. به جفت ارزهای فرعی، کراس، متقاطع و مینور هم گفته میشود.
مهم ترین جفت ارزهای مینور
مهم ترین جفت ارزهای مینوری که بیشترین حجم معاملات را در فارکس دارند، شامل یکی از ارزهای زیر هستند:
1. EUR
- EUR/CHF
- EUR/GBP
- EUR/CAD
- EUR/AUD
- EUR/NZD
- EUR/SEK
- EUR/NOK
2. JPY
- EUR/JPY
- GBP/JPY
- CHF/JPY
- CAD/JPY
- AUD/JPY
- NZD/JPY
3. GBP
- GBP/CHF
- GBP/AUD
- GBP/CAD
- GBP/NZD
سایر جفت ارزهای مینور
جفت ارزهای زیر هم جز جفت ارزهای اصلی هستند، اما نسبت به 3 ارزی که در بالا معرفی کردیم، حجم معاملات کمتری را به خود اختصاص میدهند:
- AUD/CHF
- AUD/CAD
- AUD/NZD
- CAD/CHF
- NZD/CHF
- NZD/CAD
3. جفت ارزهای اگزاتیک
جفت ارزهای اگزاتیک، به ارزهای کشورهای در حال توسعه (اقتصادهای نوظهور) و یک ارز اصلی گفته میشود. این کشورهای در حال توسعه، کشورهایی مانند کشورهای زیر را شامل میشوند:
- برزیل
- مکزیک
- شیلی
- ترکیه
- مجارستان
به خاطر داشته باشید که این جفت ارزها، به اندازه جفت ارزهای اصلی و فرعی مبادله نمیشوند؛ بنابراین هزینه مبادلاتی بیشتری دارند.
جفت ارزهای اگزاتیک، قابلیت نقدشوندگی بسیار پایینتری دارند و نسبت به اتفاقات اقتصادی و جغرافیای سیاسی (Geopolitic) هم حساستر هستند. برای مثال یک رسوایی سیاسی یا نتیجه غیرمنتظره در انتخابات، میتواند موجب نوسانات شدید این جفت ارزها شود. بنابراین، اگر قصد معامله جفت ارزهای اگزاتیک را دارید، در تصمیمات خود به این عوامل هم توجه کنید.
اسامی جفت ارزهای اگزاتیک فارکس
جفت ارزهای اگزاتیک، تعداد زیادی دارند. در زیر چند مورد از مهمترین آنها را معرفی کردهایم:
- USD/BRL
- USD/HKD
- USD/SAR
- USD/SGD
- USD/ZAR
- USD/THB
- USD/MXN
- USD/RUB
- USD/PLN
- USD/CLP
ارزهای G10
ارزهای G10، ارزهایی هستند که بیشترین حجم معاملات را در بازار فارکس به خود اختصاص میدهند. این ارزها، بیشترین قابلیت نقدشوندگی را دارند. ارزهای G10، شامل کدهای زیر هستند:
- USD
- EUR
- GBP
- JPY
- AUD
- NZD
- CAD
- CHF
- NOK
- SEK
بهترین جفت ارزها برای ترید فارکس
جفت ارزهایی که بیشترین حجم معامله را در فارکس دارند، جفت ارزهای بهتری برای معامله در فارکس هستند؛ زیرا نقدشوندگی بالاتری دارند. در کل، انتخاب جفت ارز مناسب، به استراتژی معاملاتی شخصی ما هم بستگی دارد.
نرخ ارز در فارکس چیست؟
نرخ ارز (Exchange rate) در فارکس، مقداری از یک ارز است که برای خرید یک واحد از ارز دیگر مورد نیاز است و قیمت نسبی دو ارز از دو کشور متفاوت را، برای تبدیل به یکدیگر، نشان میدهد. برای مثال فرض کنید میخواهیم جفت ارز GBP/USD را معامله کنیم و نرخ ارز آن هم 1.20 است. این به این معناست که برای خرید 1 پوند انگلیس، به 1.20 دلار آمریکا نیاز داریم. به نرخ ارز، نرخ تبدیل یا نرخ برابرای هم گفته میشود.
انواع نرخ ارز
دو نوع نرخ ارز وجود دارد:
- نرخ ارز ثابت
- نرخ ارز شناور
نرخ ارز ثابت
نرخ ارز ثابت، به این معناست که قیمت ارز را دولت یا بانک مرکزی تعیین میکند. در نرخ ارز ثابت، واحد پول یک کشور به ارز قویتری تبدیل میشود. هدف از این کار، حفظ ارزش ارز ضعیفتر و جلوگیری از نوسانات شدید در قیمت ارز ضعیفتر است. کشورها معمولا واحد پول خود را به بزرگترین ارزی که با آن معامله میکنند، تبدیل میکنند. برای مثال:
- مردم بسیاری از کشورهای آفریقایی، واحد پول کشور خود را به یورو تبدیل میکنند.
- و مردم بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین، واحد پولی خود را به دلار آمریکا تبدیل میکنند.
نرخ ارز شناور
نرخ ارز شناور، براساس میزان عرضه و تقاضا تعیین میشود. نرخ تبدیل این نوع ارزها، بهطور مداوم تغییر میکند. این نوع ارزها، بهطور گستردهای در جهان استفاده میشوند و بیشتر در کشورهای توسعهیافته کاربرد دارند. نرخ تبدیل این ارزها، میتواند در لحظه، براثر عواملی که قدرت ارز یک کشور را تغییر میدهند، تغییر کند.
نرخ تبدیل شناور، به دلیل عواملی همچون عوامل زیر، دائما در نوسان است:
-
جریان مبادلات تجاری
-
گردشگری
-
نرخ بهره
-
نرخ تورم
-
ثبات سیاسی
-
احتکار
-
اشتغال
-
جریان سرمایه
به عنوان مثال، اگر نرخ بهره در ژاپن به میزان قابلتوجهی افزایش یابد، تقاضا برای ین ژاپن هم افزایش خواهد یافت؛ زیرا مردم پول خود را در واحد پول ژاپن سرمایهگذاری خواهند کرد تا از نرخ بهره استفاده کرده و درآمد کسب کنند.
بنابراین، دولتها تلاش میکنند تا عوامل مختلف را کنترل کرده، تا اطمینان حاصل کنند نرخ تبدیل، در سطحی است که به رشد اقتصادیشان کمک کند.